Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem
Oświadczenie
Do: Ministra Pracy i Polityki Społecznej,
Ministra Edukacji,
Ministra Rolnictwa ,
Rzecznika Praw Dziecka,
Rzecznika Praw Obywatelskich,
Ministra Finansów.
Okolicznością skłaniającą do wydania oświadczenia jest przypadający na 17 października Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem.
Choć dodatni jest bilans 25-lecia III Rzeczypospolitej to zjawisko widocznego ubóstwa, a więc osób żyjących poniżej poziomu egzystencjalnego nie ustępuje.
W szczególności nie udało się uniknąć ubóstwa wynikającego ze zmiany ustrojowej, zapoczątkowanej w 1989 roku na obszarach popegeerowskich. Mamy tam do czynienia z „skolektywizowaną biedą”, która obejmuje całe siedliska rodzin, pozbawionych pracy, społecznie zmarginalizowanych, izolowanych przestrzennie od placówek szkolnych, rynku pracy, ośrodków kulturalnych, a nawet placówek handlowych.
Zjawisko ma cechy trwałości i mówi się wprost o dziedziczniu biedy. W 25 lat od czasu likwidacji z dnia na dzień PGR-ów trzeba nawet mówić o „wnuczeniu” biedy czyli ogarnianiu trzeciego pokolenia, gdyż dzieci bezrobotnych pracowników PGR urodzili i wychowują już trzecie pokolenie.
To ubóstwo obciąża nas, czyli pokolenie reformatorów. Nakazuje państwu kontynuowanie programów solidarnościowych, zważywszy m.in. na skalę występowania zjawiska, czyli teren całej Polski, ze znaczącym współczynnikiem na terenach odzyskanych.
Szczególnie drażliwym i społecznie ważnym jest ubóstwo dzieci, związane zresztą z typową dla rodzin popegeerowskich wielodzietnością. Duży odsetek kończy edukację na poziomie szkoły podstawowej, powiększając i tak wielką i trwałą armię bezrobotnych (pow 10 % na przestrzeni 20 lat). Trzeba zauważyć, że na tym tle rodzą się głód, kradzieże, alkoholizm, agresywność i zaniedbanie.
Polska podejmowała działania na rzecz ograniczania tych zjawisk, zwłaszcza do 2004 r. na podstawie ustawy o ”Zagospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa”. Dzieciom fundowano stypendia w liczącej się ilości 40 tysięcy, przy sprzedaży mienia stosowano preferencje dla zatrudnienia pracowników PGR, specjalne linie kredytowe, poręczenia, refundacje, uwłaszczenie na mieszkaniach, specjalne programy lokalne.
Mocą ustawy z 2004r. o „Zagospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa” większość tej pomocy uchylono, przekazując zadania gminom i powiatom, zaś ograniczoną pomoc stypendialną (500 zł/rok), tylko dla zdolnych absolwentów z tych terenów, przejęła troskliwa Fundacja Edukacji Przedsiębiorczości w Łodzi (rocznie przydziela ich ok. 800). Działalność Agencji Nieruchomości Rolnych ograniczono do pomocy inwestycyjnej przy remontach mieszkań, (np. w woj. kujawsko-pomorskim to środki na remont zaledwie jednego dachu ). Możliwe jest udostępnianie terenów gminom na cele socjalne.
Podkreślenia wymaga, że pomoc dotyczy dzieci bezrobotnych pracowników PGR, którzy pracowali minimum 2 lata. A to kryterium, z racji upływu okresu czasu oznacza, że liczba wniosków, z definicji jest ograniczona i zanikająca. Pomocy stypendialnej pozbawiono całkowicie młodzieży postgimnazjalnej, a to oznacza redukcję edukacji i potencjalnych biorców stypendiów. Na ironię zakrawa fakt, że Minister Finansów nakłada podatki na uczących się stypendystów, jeśli przekroczą kwotę wolną od podatku 3091zł, gdy roczne stypendium z fundacji wynosi 10 m-cy x 500 zł !
Państwo odwróciło się od rodzin, w tym dzieci wykluczonych, będących ofiarami reform ustrojowych !
Różnych form pomocy nie mogą udzielać samorządy, gdyż siedliska popegeerowskie znajdują się na terenach gmin wiejskich, gdzie z natury jest bieda, a np. gminy nie dysponują dostatecznymi dochodami.
Jednocześnie Agencja Nieruchomości Rolnych, z racji wysokiego popytu na ziemię, dysponuje dużymi i nadzwyczajnymi wpływami, z których realizowane są ulgi i udogodnienia dla nowych wielkoobszarowych właścicieli ziemskich.
Od 2004 roku nikt nie prowadzi badań i monitorowania zasięgu ubóstwa.
Problemy te znane są władzom państwowym choćby przez fakt, że podnosi je Związek Byłych Pracowników PGR.
Panowie Ministrowie !
Dzień Walki z Ubóstwem, solidarne państwo, odpowiedzialność za losy dzieci urodzonych w Wolnej Polsce, nakazuje podjęcie kompleksowych programów, by wyrwać ich z popegeerowskiego getta !
Dysponuję odpowiednimi przemyśleniami.
Wieś nie może się dzielić na tę z PRL i III Rzeczpospolitej.
Apeluję o eliminację niechlubnych podziałów i stworzenie szans rozwojowych choćby dzieciomi wnukom po PRL !
Warszawa, 23.10.2014r.
Jan Rulewski-Senator RP