Petycja ws. utworzenia Izby Oporu Chłopskiego
------------------------------- Petycja ------------------------------------
Bydgoszcz, 18.04.2016 roku.
Autorzy: Jan Rulewski, Wojciech Mojzesowicz, Telesfor Horodecki, Krzysztof Ardanowski, Kosma Złotowski, Bogdan Baszanowski i inni (ponad 220 podpisów)
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
Minister Edukacji i Szkolnictwa Wyższego,
Minister Rolnictwa,
Przewodniczący Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
Rada Miasta Bydgoszczy
Prezydent Miasta Bydgoszczy
Inne samorządy.
Przedmiot petycji:
Upamiętnienie oporu chłopskiego pod zaborem pruskim i w okresie PRL-Izba Pamięci Oporu Chłopskiego
Miejsce– Bydgoszcz, ul Dworcowa 87 (była siedziba Chłopskiego Komitetu Strajkowego w marcu 1981 roku) oraz chodnik przed siedzibą i podwórze posesji.
Cel petycji:
- upamiętnienie wydarzeń związanych z zachowaniem własności indywidualnej rolników i poczucia polskości na terenach województwa kujawsko-pomorskiego, w wersji rozwiniętej na terenach byłego zaboru pruskiego;
- stworzenie platformy do debat publicznych, dialogu społecznego mieszkańców miast i wsi;
- promocja, pokazy i sprzedaż produktów, wytworów wsi, w szczególności polskiego jadła, z przeznaczeniem zysków na cele stowarzyszeniowe i społeczne;
- w wersji rozwiniętej, zbudowanie Laboratorium Ziemi - jako ogólnopolskiego centrum krzewienia wiedzy o ziemi, jej uprawie, wykorzystywania zasobów rolnych i hodowlanych, przetwórstwa płodów. rolnych, ochrony środowiska wiejskiego, zdrowej żywności, promocji współczesnych kierunków konsumpcji żywności, zagrożeń i osiągnięć, prowadzenie warsztatów z bezpośrednim udziałem gości, w szczególności dzieci i młodzieży.
Etapy powstawania Izby Pamięci Oporu Chłopskiego.
I. Plastyczne oznakowanie Izby Pamięci Oporu Chłopskiego.
Adresat I punktu petycji – Organy samorządu Miasta Bydgoszczy
Wnosimy, aby w związku z przewidywanym remontem kamienicy przy ul. Dworcowej 87, w której 67 % udziałów posiada Administracja Domów Miejskich „ADM” sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy, nastąpiło plastyczne oznakowanie kamienicy, jako miejsca Wydarzeń Bydgoskiego Marca 1981.
Oznakowanie stanowiłby mural wykonany w sposób trwały, zajmujący 1/3 frontu kamienicy. Grafika muralu nawiązywałaby do powszechnie znanego logo, drzewa z odradzającą się Polską, które jest własnością Biura Senatorskiego Jana Rulewskiego oraz zawierałaby napis będącym cytatem z Roty: „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród…”Dolna część fasady /cokół/ byłby ozdobiony reliefem przedstawiającym postaci i wydarzenia z owego okresu.
Ewentualnie możliwa byłaby też konstrukcja z planszy metalowej osłaniająca wejście, widoczna z dwóch stron dla przechodniów.
Plastyczne oznakowanie kamienicy obrazuje załączony do petycji szkic.
Ponadto i - przy kamienicy wystawiony byłby historyczny wóz milicyjny, podkreślający walkę chłopów o prawa podmiotowe. Milicyjna nyska zlokalizowana przy ulicznej zatoczce byłaby przekrojona wzdłuż (odsłonięta), tak aby jej wnętrze ukazywało sylwetki milicjantów z grupy ZOMO, wyposażonych w niezbędne atrybuty do łamania oporu (odlane fantomy). W wozie można by umieścić aparaturę oświetleniową oraz przewidzieć też projekcje multimedialne, np. historyczne zdjęcia na kamienicy.
UZASADNIENIE
Wydarzenia Bydgoskiego Marca 1981 r. zainicjowane strajkiem okupacyjnym w siedzibie ZSL stanowią jedną z trzech istotnych wydarzeń w okresie rewolucji solidarnościowej. Historycy oceniają, że w tych wydarzeniach brało udział w sumie około 17 mln osób. Wydarzenia, przez liczny udział mieszkańców Bydgoszczy i chłopów z całej Polski, są znakiem tożsamości pokolenia.
Co roku, w tym miejscu gromadzą się władze miasta i władze województwa oraz organizacje pozarządowe, by uczcić pamięć o wydarzeniach i ich uczestnikach.
Tymczasem nie dość, że miejsce jest mało rozpoznawalne, to okolicznościowe wiązanki z białoczerwonymi szarfami leżą bezwładnie na ulicy !
II. Zagospodarowanie piwnic i innych pomieszczeń, jako miejsca wizualnej projekcji wydarzeń wraz z odwzorowanym stołem rokowań i planszami z marca i kwietnia 1981 r.
Adresat II punktu petycji –Organy samorządu Miasta Bydgoszczy
Pomieszczenia służyłyby do prowadzeniu debat publicznych przez stowarzyszenia lub kluby z uwzględnieniem dialogu między miastem i wsią. Uzupełnieniem byłaby prowadzona działalność handlowa, gastronomiczna lub promocja żywności polskiej, jako podstawa materialna działalności.
W zależności od popularności, przestrzeń na zapleczu mogłaby być wykorzystana np. na wystawy. Miasto wynajmowałoby owe pomieszczenia na preferencyjnych warunkach, właścicielom lub dzierżawcom,w tym organizacjom pozarządowym.
UZASADNIENIE
Przekrój społeczno–gospodarczy województwa dowodzi silnego żywiołu chłopskiego. Doświadczeniem lat 80 był silny związek solidarnościowy jego oraz robotników. Mentorem tych zmian był kościół katolicki. W Bydgoszczy nie ma miejsca ani tradycji prowadzenia wspólnego dialogu. Władze miasta powinny wyznaczyć takie miejsce spotkań, gdzie następowałaby integracja mieszkańców województwa wokół jego stolicy. Uniwersytet Technologiczno – Przyrodniczy ,Uniwersytet Mikołaja Kopernika, oraz Uniwersytet Kazimierza Wielkiego byłyby podmiotami wzmacniającymi merytoryczny i naukowy zakres dialogu – zarówno w zakresie przyrodniczym czy rolnym, jak i społeczno – politycznym i historycznym.
Dogodność położenia, przy dworcu kolejowym umożliwia dobry dostęp zarówno dla mieszkańców Bydgoszczy, jej okolic oraz osób z całej Polski.
W chwili obecnej piwnice od lat nie są wykorzystywane do żadnych celów. Wręcz straszą bałaganem i brakiem gospodarza. Użytkownicy są zadłużeni na wielotysięczne kwoty. W związku z tym możliwy jest wykup, historycznie naznaczonych piwnic, na cele społeczne. Lokal na przedstawione cele powinien być prowadzony przez stowarzyszenie, które utrzymywałoby się z działalności handlowej, np. promującej polską żywność
Bliskość dworca stwarza dodatkowy popyt na tego rodzaju usługi. Wyposażenie lokalu w historyczne fakty byłoby przypomnieniem i refleksją nad życiem mieszkańców i sąsiadów.
Przestrzeń projekcji merytorycznej obejmowałaby lata 1981 -1989.
III. Izba Pamięci Oporu Chłopskiego pod zaborami i w okresie PRL-u.
Adresat petycji: Organy Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Wnosimy o powołanie Izby Pamięci Oporu Chłopskiego w postaci
muzeum, przedstawiającej dzieje chłopów, którzy bronili ojczystej ziemi w czasach zaboru pruskiego, okresu totalitarnego panowania komunistów, aż do 1989 roku. Zbiory powinny przedstawiać zarówno opór jak i organiczne inicjatywy w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, oświatowej np. Uniwersytety Ludowe, powinno być miejsce w ekspozycji na działalność Hakaty, przesiedlenia ludności polskiej ze wsi w okresie okupacji.
Okres komunizmu to różne formy kolektywizacji i prześladowań na rzecz rugów chłopskich. Przypomnienia zwiedzającym wymaga sprawa sfałszowanych wyborów, zakończonych tragicznymi prześladowaniami PSL z Mikołajczykiem na czele. Szczytowym momentem była działalność chłopów w okresie Bydgoskiego Marca 1981 r. gdzie tu, w Bydgoszczy na ul. Dworcowej 87 za stołem negocjacyjnym wymuszono powstanie niezależnej siły chłopskiej.
Symbolem określającym te działania powinien stać się wóz Drzymały z zaprzęgiem konnym (atrapa) i odpowiednim wyposażeniem. Miejsce postoju wozu - tuż przed dworcem przy wejściu na sąsiadującą działkę z kamienicą nr 87. W początkowym okresie (np. miesiąc) ze względu na usytuowanie, wóz powinien być żywym punktem informacyjnym, atrakcyjnym drogowskazem (może z jadłem, produktami, albo chociaż ulotką muzeum) kierującym dalej do kamienicy przy Dworcowej 87.
UZASADNIENIE
Historia tych ziem obfituje w liczne zmagania chłopów o charakterze społecznym i narodowościowym na trenie Kujaw Pomorza i Wielkopolski. W trakcie kilkuwiekowej walki rodziły się różne inicjatywy od oporu cywilnego (wóz Drzymały, po uniwersytety ludowe , bunt dzieci wrześnieńskich, aż po powstanie wielkopolskie. Czasy powojenne – PRL to walka o zachowanie własności chłopskiej przed kolektywizacją, importowana z obcego państwa ZSRR.
W zmaganiach ofiarami padali również mieszkańcy miast, gdyż narzucane wzorce obniżały możliwości aprowizacji. Stąd podjęta w 1981 roku wspólna walka w ramach struktur solidarnościowych, rodziła poczucie dialogu a następnie wspólnych zmagań. Finałem było to o co walczyli chłopi, których wspierali mieszkańcy miast i kościół . Bezpieczeństwo żywnościowe kraju . Nawet więcej, chłopi ubezpieczają, poprzez eksport nadwyżek, bezpieczeństwo żywieniowe Europy.
Dlatego konieczne jest, poprzez ekspozycje muzealne, pokazać, że wolność suwerenność przynosi dobrostan społeczny i uruchamia gospodarność. Czyni z ziemi fundament polskości. Muzeum powinno funkcjonować w ramach porozumienia z samorządem Wielkopolskim, gdyż na przestrzeni objętym ekspozycją, ziemie te stanowiły jeden organizm polityczny i społeczny.
Ekspozycje powinny mieć nowoczesny przekaz multimedialny.
IV. Laboratorium Zziemi.
Adresat III petycji: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Edukacji i Szkolnictwa Wyższego, Rolnictwa, organy Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Wielkopolskiego , Miasta Bydgoszczy, inne samorządy.
Wnosimy, aby na zapleczu budynku przy ul. Dworcowej 87, w kierunku byłej zajezdni tramwajowej, przy wykorzystaniu przestrzeni przed dworcem Bydgoszcz Główna, powstałoby Laboratorium Ziemi . Byłaby to placówka kulturalno-wychowawcza, przekazująca wiedzę o narodzinach ziemi, ewolucji jej uprawy, jej płodów i jej wpływie na rozwój cywilizacji.
Ukazanie roli żywności i jej pozyskiwanie, a także wpływ na rozwój człowieka ma unaocznić i uzasadnić wolę Polaków w jej utrzymaniu i jej ochronie. Wielopostaciowe, żywe instalacje powinny oddawać potrzeby ochrony środowiska wiejskiego. Ekspozycje powinny wskazywać na prawidłowe i zdrowe korzystanie z jej dóbr. Nowoczesne przekazy służyć mają uświadamianiu zwiedzającym i uczestnikom warsztatów jaką rolę pełni praca przy uprawie, zbiorze i magazynowaniu oraz obrocie żywności. Jej uszlachetniania substancjami pozaustrojowymi dla roślin i zwierząt.
Młodzież i dorośli mogliby przeprowadzać eksperymenty na żywo i badania ich wyników w laboratoriach, pracowniach i na komputerach.
Wzorem Centrum Kopernika uczestnictwo miałby charakter zorganizowany bądź indywidualny. Działalność uzupełniana byłaby przez seminaria, spotkania, a nawet promocje płodów ziemi .
Budowla wzniesiona powinna być głównie ze środków europejskich. Zaś jej funkcjonowanie ze środków ministerstw j.w. oraz samorządów województw i innych. W województwie kujawsko-pomorskim i wielkopolskim funkcjonują uniwersytety i inne uczelni , które mogłyby nieść pomoc merytoryczną dla usług naukowych Laboratorium.
Tereny wskazane jako miejsca inwestycji, w chwili obecnej wymagają rewitalizacji, gdyż osadzone budowle są wiekowe i o niskiej wartości użyteczności.
Zdaniem autorów petycji Laboratorium powinno mieć kształt kuli odwzorowującej ziemię z otoczeniem przyrodniczym ukazującym jej bogactwo, woda, park, tereny zielone. Tereny były by atrakcyjnym miejscem spędzania czasu dla mieszkańców Bydgoszczy i jej gości.
Tereny przydworcowe powinny być przystosowane do licznej grupy zwiedzających.
UZASADNIENIE
W Polsce nie występuje tego typu instytucja, a więc powinna mieć charakter ogólnopolski. Polska gospodarka w dużej mierze oparta jest na ziemi. W chwili obecnej gospodaruje na niej 1380 tys. gospodarstw. Przemysł przetwórczy jest dalszym argumentem za oswajaniem obywateli, zarówno z gospodarką, jak i kulturą wsi.
Podniesienie poziomu wiedzy o ziemi wpłynie mobilizująco na rzecz edukacji i prac w rolnictwie oraz w gospodarce żywieniowej. Potencjał Polski, w tym zakresie jest znaczący dla Europy, a zatem trzeba wykorzystać maksymalnie nasze możliwości na polskim bogactwie, jakim jest ziemia ojczysta.
Instalacje i budynek opisane we wcześniejszych etapach uzasadniają jak
wartościowa, wręcz patriotyczna, jest chęć Polaków do posiadania ziemi,
wyznacznika wolności i suwerenności, zwornika stabilności państwa i narodu.
Tereny wskazane w petycji o wiekowym żywocie wymagają rewitalizacji, a nawet głębokiej przebudowy.
Finansowanie byłoby z budżetu państwa, samorządów wojewódzkich, miasta Bydgoszczy i sąsiednich.
Prosimy o przychylne rozpatrzenie naszej prośby.
W imieniu podpisanych osób
Jan Rulewski
W załączeniu:
- Szkic oznakowania kamienicy.
- Podpisy osób.
Uwagi:
- kwiaty z szarfami zawsze leżą na chodniku, jeśli tablica pamiątkowa jest na ścianie frontowej budynku
- inicjatywa powinna mieć charakter ponadpartyjny, a partnerami władz miasta powinny być te siły polityczne (PO, PSL i PiS), które czują się spadkobiercami idei Solidarności 1980-1981.
Zdjęcia z konferencji prasowej: Jan Rulewski, Telesfor Horodecki i Wojciech Mojzesowicz. Senatora Andrzeja Kobiaka reprezentowała dyrektor biura,
Założenie Petycji w Urzędzie Miasta Bydgoszczy u Pana Prezydenta oraz Przewodniczącego Rady Miasta.